For Nordfjella og Fjellheimen villreinnemnd har naturlig nok mye av arbeidet i 2017 handlet om skrantesjuka i Nordfjella. Det har vært alt fra informasjonsmøter og høringsuttalelser, til å komme med råd og innspill til blant annet planer for uttak av bestanden i sone 1 i Norsfjella.
Nordfjella og Fjellheimen villreinnemnd består en representant fra hver av de 11 kommunene som har villreinareal i Nordfjella og/eller Fjellheimen. Arealene berører de tre fylkene Buskerud, Hordaland og Sogn og Fjordane.
I forbindelse med skrantesjuke-prosessen ble det opprettet en sterkt tiltrengt koordinatorstilling for kommunene, i tillegg ble det opprettet følgende sju grupper som skulle se på ulike sider ved denne prosessen: jaktgruppe, brakkleggingsgruppe, reetableringsgruppe, arbeidsgruppe for vurdering av problemstillinger rundt saltslikkestein, statlig felling, inndriving og avliving, slakting og kjøtthåndtering. Villreinutvalg og/eller -nemnd har vært representert i fem av gruppene. Gruppene har hatt tette møter og utarbeidet notater eller rapporter fra sitt arbeide.
Under jakta, som etter villreinnemndas søknad startet 10. august og varte ut oktober, ble det til sammen felt 582 dyr i sone 1. Fellingskvoten var satt til hele 1750 frie dyr. I tillegg kunne det felles en kalv i tilknytning til hvert kort. Det var gjennomgående fin jakt med forholdsvis lite skadeskyting. Jegerne fikk stor hjelp med helikoptertransport av kjøtt fra de mest avsidesliggende områdene, slik at de kunne fortsette jakta i stedet for å tenke på kjøttbæring. Under jakta ble det påvist tre dyr med skrantesjuke.
Inntil fem rein skal merkast med GPS-sendarar i Nordfjella sone 2. Illustrasjonsfoto: Anders Mossing
For å unngå at villreinen i sone 2 i Nordfjella vandrar inn i sone 1 har Miljødirektoratet vedtatt å merke inntil fem villrein med GPS-sendarar.
Etter at Norsk institutt for naturforskning (NINA) fjerna alle sendarar i sone 2 i Nordfjella på grunn av problem med ising, har ein no bestemt at inntil fem dyr skal merkast med ein annan type sendarar. Desse er utstyrt med det eit dobbelt sett med drop-off, det vil seie at ein har to moglegheiter til å fjernutløyse klavane om det skulle oppstå problem. Det er Statens naturoppsyn (SNO) som vil ha ansvar for å merke dyra. I tillegg vil SNO etablere rutinar for visuell kontroll av dyra med sendar så dei raskt kan setje i gang førebyggjande tiltak. Merking av dyr er regulera i dyrevelferdslova, men merking av villrein der formålet er å ivareta forvaltninga sine formål fell utanfor verkeområdet til forskrift om forsøk med dyr. Slik merking krev derfor ikkje førehandsgodkjenning etter denne forskrifta.
Bakgrunnen for dette særskilde merketiltaket, som kan seiast å vera ein del av forvaltninga i samband med skrantesjuke-problematikken i sone 1, er at det er viktig at dyr frå sone 2 ikkje trekkjer inn i sone 1 i Nordfjella i den komande brakkleggingsperioden. Sone 2 er etter måten smal, slik at dyr lett kan flytte seg raskt gjennom området. Med bruk av elektronisk overvaking vil ein kunne fylgje villreinen i sone 2. Andre alternativ til å fører tilsyn med villreinens vandringar i dette området under dårlege vêrforhold finst ikkje i fylgje Miljødirektoratet.
Alle dei “kjende” dyra i Nordfjella sone 1 er teke ut, men fellingslaga fortsetter søken etter einskild dyr og/eller mindre flokkar. Illustrasjonsfoto: Anders Mossing
Per 06. mars har det statlege fellingslaget i Nordfjella teke ut 1421 dyr. Tre nye tilfelle av skrantesjuke er avdekka slik at ein no har kome opp i 18 tilfelle alt i alt i Nordfjella. Mattilsynet og Miljødirektoratet arrangerte 14. februar eit folkemøte i Hemsedal om stoda i høve til skrantesjuka i Nordfjella. Eit tema som var aktuelt var vedtaket i Forsøksdyrutvalet om å fjerne GPS-klavane på de merka dyra i sone 2, etter at det blei oppdaga fleire rein med ising.
Til saman 18 tilfelle av skrantesjuke I oppsummeringa på folkemøtet frå Mattilsynet og Miljødirektoratet kom i det i fylgje avisa Hallingdølen fram at ein er godt nøgd med status for nedskytinga av Nordfjellareinen. Nedskytinga ser ut til å gå etter planen i fylgje administrerande direktør i Mattilsynet Harald Gjein, som var til stades på møtet i Hemsedal. Totalt har ein frå fyrste tilfellet av skrantesjuke blei oppdaga, no påvist 18 tilfelle av skrantesjuke i Nordfjella (oppdaterte tal etter møtet).
GPS-merka dyr Med det nylege vedtaket om fjerning av GPS-klavar på dei merka dyra i sone 2 som bakgrunn, blei dette og eit tema på møtet. Dette vedtaket var gjort på bakgrunn av problem med ising på radiosendarane i dette området. For dei som overvåkar grensa mellom sone 1 og sone 2 i Nordfjella byr dette på ekstra utfordringar. Fjerninga av klavane fører til eit langt større behov for oppsyn på grensa mellom dei to sonene, i fylgje Petter Braaten i Statens naturoppsyn (SNO). Leiar av Villreinutvalet for Nordfjella, Sigmund Tveitehagen, er ein av dei som har uttrykt stor bekymring for denne situasjonen.
Må sjå framover Leiar for saneringsprosjektet Petter Braaten i SNO seier i ein kommentar til villrein.no at grunnstemninga på møtet var god, og at realitetane no har gått opp for mange, sjølv om det framleis er nokon som er kritiske. Han kunne elles opplyse at ein er framom den opphavlege datoen med god margin, dvs. 1. mai, sjølv om det eigentleg ikkje har vore nokon endeleg “frist”, som han seier det. Han rosar elles både villreinnemnda og villreinutvalet som har snudd og ser framover og jobbar positivt. Braaten ser slik fram til eit godt samarbeid om neste fase i dette prosjektet, tida etter fullført sanering.
Alle «kjende» dyr i Nordfjellas sone 1 er nå tatt ut, men fellingslaga vil fortsette ei stund til i søken etter einskild dyr og/eller mindre flokkar.
Ellinor Marita Jåma, leiar i NRL, stiller spørsmål om kvifor villrein har så mykje sterkare vern enn tamrein.
I etterkant av Olje- og energidepartementets (OED) avslag om vindkraftutbygging i Setesdal Austhei, har det kome reaksjonar frå tamreinhald om kvifor ikkje tamreinen kan få eit liknande vern som villreinen, for eksempel i høve til vindkraftutbygging. Ellinor Marita Jåma, leiar av Norske Reindriftsamers Landsforbund (NRL), seier i eit intervju at dei opplever forskjellsbehandling frå staten.
I samband med at OED sette foten ned for vindkraftutbygging ved Hovatn i Setesdal Austhei, var det naturleg nok mange i villreinmiljøet som uttrykte glede, dette var ein seier. Samtidig kom det tilbakemeldingar frå folk i tamreinmiljøet om kvifor ikkje også tamreinen skal kunne få eit slikt vern, villrein og tamrein har langt på veg dei same utfordringane i høve til trugsmåla mot beiteareala og arealfragmenteringa som ei slik vindkraftutbygging fører med seg. Som kjent er det sett i gang utbygging av vindkraft på Sør-Fosen, midt i eit samisk reinbeitedistrikt, ei utbygging som har ført til sterke protestar frå tamreinnæringa og samiske organisasjonar. Også i andre reinbeiteområde ligg det føre slike planar.
Ellinor Marita Jåma, leiar i NRL, stiller seg i eit intervju med villrein.no, positiv til eit tettare samarbeid mellom villrein- og tamreininteressene i høve til felles utfordringar. Eg spør henne om korleis ho opplever kontakten mellom villreinmiljøet og tamreinnæringa generelt. – Der må eg vera ærleg og seie at det har vore lite og ingen kontakt. Eg har ikkje hatt noko samarbeid eller nokon samtalar med dei som jobbar med villrein. Korleis det har vore før mi tid det veit eg ikkje, seier ho.
Villreinen har sterkare vern Ei nærliggjande forklaring er at villreinen ligg under Klima- og miljødepartementet (KLD), der står naturvernomsyn sentralt, medan tamreinen ligg under Landbruks- og matdepartementet (LMD), der handlar det fyrst og fremst om næring og landbruk. Trass i denne administrative oppdelinga, er villrein og tamrein langt på veg same dyret, som et same maten, og som brukar areal på ein nokså lik måte. – Korleis opplever du denne manglande kontakten, kva er største hinderet for å få til ein slik kontakt, til dømes i høve til vindkraftproblematikk? – Eg er veldig usikker på det, fordi eg veit heilt ikkje kva som er største hinderet. Villreinen blir forvalta av staten ved KLD, og det som eg ser og som overraskar meg veldig, er kor mykje sterkare vern villrein har enn tamrein, f. eks. i høve til stenging av vegar, og det at det til dømes ikkje skal vera rovdyr i dei her områda. Ein føler på eit vis at det er ein forskjell frå statens side i forhold til forvaltninga. At villrein slik skal ha eit mykje større vern enn tamrein er for meg uforståeleg, eigentleg.
Samisk tradisjonskunnskap Frå tamreinhald høyrer ein ofte at samisk tradisjonskunnskap om reinen ikkje har blitt tatt inn i varmen i særleg grad i høve til villreinmiljøa og forskingsinstitusjonane. Ellinor Marita Jåma stadfester dette: – Me jobbar for at kunnskapen vår skal bli anerkjent, for når det blir gjort forsking på rein, blir det ikkje tatt omsyn til den tradisjonelle kunnskapen. Me jobbar veldig for at kunnskapen vår skal vega like tungt som den akademiske kunnskapen. Dette er eit kjempeproblem, anten det handlar om rovdyr eller inngrep. Det at ein ikkje ser samanhengane i forhold til f. eks. arealinngrep med rovdyrproblematikken. Rovdyra lever på dei same areala som reinen gjer, og ei innskrenking av areala har ikkje berre konsekvensar for reinen, det har òg konsekvensar for rovdyra. At dette ikkje blir sett på i samanheng, ser eg òg på som ei stor utfordring. Det går ikkje å snakke om rovdyr utan å snakke om areal. – Korleis kan de jobbe for å nå fram? – Me har stilt krav gjennom LMD. Me prøvar no internt i NRL å inngå eit samarbeid med Samisk høgskole, dei har eit tradisjonskunnskapsprosjekt, for å få større gjennomslag for den type kunnskap. Me er i starten enno, for me har ikkje fått forankra dette på noko vis, korkje gjennom lov eller forskrift, f. eks. i forhold til konsekvensutgreiingar. Me krev at det òg skal vera ein samisk kompetanse og at denne skal leggjast vekt på. Viss reindrifta ikkje er fornøgde med dei personane utredarane utpeikar, så skal reindrifta kunne peike ut ein person som ein har tillit til. For det her handlar om tillit. Me opplever ofte i konsekvensutgreiingane at det manglar kunnskap i forhold til reindrifta, og at dette ofte slår veldig negativt ut for oss.
Sterkare saman? – Manglar ein eit slags forum der villreinfolk og tamreinfolk kan møtast? Slik at ein f. eks. kunne stå sterkare mot vindkraftplanane? For mykje er vel felles? – Eg trur ikkje det er veldig store forskjellar, utan at eg veit dette sikkert. Når det gjeld samarbeid, er det einaste eg kjenner til at nestleiaren vår Inge Even Danielsen har hatt og har eit visst samarbeid med villreinforskar i Norsk institutt for naturforskning (NINA), Olav Strand. Men per i dag er det ikkje nokon felles formell møtearena. Men eg ser ikkje på dette som umogleg, at ein kan greie å knytte større kontakt når det gjeld felles interesser og utfordringar. Det er slik me òg samarbeider med tett med Naturvernforbundet, sjølv om me er langt frå einige med dei når det gjeld rovdyr. Me må likevel alliere oss med dei som me ser kan tale vår sak. Det kan god vera at ein kan bli flinkare når ein ser dei utfordringane som er i forhold til areal, at ein kan ha ein større kontakt opp mot f. eks. Norsk villreinsenter, for å sjå på om ein har saker ein kan samarbeide om.
Leder for det nyoppretta villreinforumet for Rondane-Sølnkletten, Jan Olav Solstad, har sendt ut denne pressemeldinga:
Bilde fra første møte i Villreinforumet (fra venstre): Hans Bondal, leder av Rondane Sør Villreinutvalg, Asgeir Murvold, sekretær for Sølnkletten villreinområde, Jørund Båtstad, leder av Villreinnemnda for Rondane og Sølnkletten, Edgar Enge, nestleder av Rondane Sør Villreinutvalg, Per Erik Sannes, sekretær for Villreinutvalget for Rondane Nord, Jan Olav Solstad, nestleder i Villreinutvalget for Rondane Nord
Villreinforum Rondane-Sølnkletten er etablert
Sølnkletten Villreinområde, Villreinutvalget for Rondane Nord, Rondane Sør Villreinutvalg og Villreinnemnda for Rondane og Sølnkletten etablerer nå samarbeidsorganet «Villreinforum Rondane-Sølnkletten».
Villreinforvaltningen er fragmentert. Det er mange forvaltningsorganer med ulike roller og virkemidler. Samordningen varierer, men potensialet for bedre samordning er stort. Villreinnemnda og de tre utvalgene ser nå nytten av et tettere samarbeid for å diskutere felles utfordringer og tiltak.
Forumet har som mål å arbeide mer utadretta og bidra til en god dialog mellom villreininteressene og andre aktører. Det understrekes at villreinforumet ikke er et nytt forvaltningsorgan; forvaltningsoppgavene vil bli ivaretatt av de fire samarbeidspartene på samme måte som i dag.
Medlemmer i villreinforumet er ledere og nestledere i de fire samarbeidsorganene. Leder for forumet er Jan Olav Solstad, nestleder i Villreinutvalget for Rondane Nord. Torstein Storaas, nestleder i Villreinnemnda for Rondane og Sølnkletten, er valgt som nestleder.
Mange er bekymra for utviklinga i Rondane. Illustrasjonsfoto: Anders Mossing
Fylkesmennene i Oppland og Hedmark, Sigurd Tremoen og Sigbjørn Johnsen, har sendt eit brev til klima- og miljøminister Ola Elvestuen (V) der dei uttrykker uro for villreinstamma i Rondane. Ei aukande mengde inngrep, arealfragmentering av leveområda for villreinen og ulike former for forstyrring, er stikkord.
Problem med aukande ferdsel alt på 1980-talet Rondane nasjonalpark blei oppretta i 1962 som Noregs fyrste nasjonalpark. Rondane villreinområde er langt og smalt, slik at alle lokalitetar i området er innafor rekkevidda av ein dagstur. Og alt i samband med 25-årsjubileet i 1987 åtvara dåverande fjelloppsyn Normann Heitkøtter om at aukande ferdsel var i ferd med å avskjera viktige villreintrekk. Dei to fylkesmennene skriv at no 30 år seinare kan ein slå fast at Heitkøtter hadde rett. Villreinbestanden i Rondane har blitt delt i to, etter alt å dømme på grunn av ferdsla i området. Omkring halvparten av området som i si tid blei verna som landets fyrste nasjonalpark, er no ikkje lenger i bruk som leveområde for villreinen.
Bit-for-bit Dei to fylkesmennene meiner ikkje at situasjonen er akutt, men at bit-for-bit endringane er sterkt urovekkande. Dei siktar særleg til utviklinga dei siste ti-åra, og viser blant anna til ferdselsteljing i sommarmånadane på vegen inn til Rondvassbu. Der har Norsk institutt for natuyrforskning (NINA) registrert ein auke i passeringane på vel 60 % frå 2010 til 2017. Vidare er det no i underkant av 10 000 fritidsbustader innafor den såkalla ”hensynssona” i regional plan for området, pluss 2000 godkjente hyttetomter i planområdet eller like utanfor, tomter som enno ikkje er bygd på.
Fylkesmennene gjer seg til talsmenn for at ein i endå større grad må forvalte områda på tvers av kommunegrensene, slik som det er lagt opp til i den regionale planen for området. Rondane har hatt ein slik plan sidan 1992, men denne har ikkje vore tilstrekkeleg for å ta vare på villreinens leveområde.
Inviterer til befaring og diskusjon På eit meir generelt nivå viser Sigurd Tremoen og Sigbjørn Johnsen til IUCN, den internasjonale naturvernunionen, som har sett villreinen på den globale raudlista på grunn av ein tilbakegang på om lag 40 % dei siste 21-27 åra. Og Rondane er i denne samanhengen av dei villreinområda i Noreg der forskarane åtvarar sterkast mot ytterlegare fragmentering. Konkret vil dei to fylkesmennene fylgje opp dette ved å invitere klima- og miljøminister Ola Elvestuen (V) til befaring og diskusjon om verkemidla i villreinforvaltinga av Rondane hausten 2018. Ein òg vil invitere med representantar for andre regionale/lokale forvaltingsstyresmakter.
458 dyr blei funne i den nyleg gjennomførte minimumsteljinga i Nordfjella sone 2, altså sør for fylkesveg 50 Hol-Aurland. Dette er ein av flokkane. Foto: Asle Feten
Den 22. februar blei det gjort ei minimumsteljing av villreinstamma i Nordfjella sone 2, altså sør for fylkesveg 50 Hol-Aurland. Det var gode forhold, det blir rapport om eit døgn gamal nysnø og fint stille vêr.
Alle flokkane blei fotograferte frå fly, og bileta blei tolka på PC. Til saman blei det funne 458 dyr, slik fordelt: Randefonni 281, Håskard 168, Klovafjellet 9.
Sekretær for Aurland fjellstyre, Harald Skjerdal, seier i ein kommentar at talet ein fann i sone 2 var som venta, ut frå teljingane i 2017, kalvetilvekst og jaktuttak. Han seier elles at det ikkje har vore overgang av dyr mellom sonene i Nordfjella etter desember 2007, då ein flokk på 180 dyr reiste nordover. Den store “utjamninga” mellom dei to sonene skjedde i perioden 2005-2007. På det meste var det 1600 dyr i sone 2, mykje dyr returnerte altså til sone 1 på denne tida.
I folketradisjonen er der mange historier om veidemenn som har opplevd overnaturlege ting, det hekk saman med gamal skikk og tru. Mykje handla om å halde seg til dei gamle føresegner og truer. Historikaren Knut Hermundstad frå Valdres er ein som har samla mange slike historier i perioden 1929-1962, ein god del av desse handlar om villrein og villreinjakt. Me tek med eit par døme.
”Av og til kan ein råke inn på forheksa dyr. Ein kan mest ikkje få livet av dei. Då skulle ein ta arvesylvknappar og skava tå dei noko sylv og støype det inn i blykulone. Hadde ein med seg slike skot, ville det forheksa dyret døy, når ein skaut. Ein gong eg var på Gravafjellet på villreinsjakt, hende det meg at eg kom til skyte på slike forheksa dyr. I Uksedalen kom eg på fint skot på villrein, men ingen fekk eg livet av. Kula såg ikkje ut til å snåve dyri ein gong. Hopen for så nord under Grøneberg. Der stelte eg meg bak ein stor stein. Då var eg så nære reinsdyri at eg såg vel augo på ei stor simle. Eg meinte no at eg var om lag viss på råke. Men då eg skaut, vart det bom ein gong til. Då vart eg nok forundra. Same geværet hadde eg nytta så mange gonger før, og eg har nytta det sidan, og det har stødt drepe.”
Ei anna soge er slik: ”Det rusla ein gong ein villreinsbukk i fjellet her som det ikkje beit skot på. Mange villreinskyttarar hadde skote på han, men ikkje fått livet av han. Men så var det ein skyttar som visste råd. Han var stad fekk støypt seg ei kule, som han hadde noko sylv i. Det hadde han grave tå kyrkjeklokka i bygdi her. Men då han no skaut, så fekk han nok livet av buken. Då skaut han’n! Ja, då! Men skyttaren fekk nok svi for den skytingi, skal du høyre. Sidan den dagen han skaut denne bukken, vart skyttaren så klen i eine armen sin at han laut gå med han i fasle. Ei tid etter kom han på Lærdalsøyri. Han var vel god til å rakle og køyre litt med ein hest. Der råka han på ein finne. Så sa’n det han: «Har du so vondt i armen du!» Ja, han hadde då det. Så la finnen til: «Ja, du skulle ikkje ha gjort de umake mæ å støype kule då du skulde skyte på den villreinsbukken her eit året, so hadde du sløppe denne plaga.» Bukken var vel åt finna. Det skal vera noko rare folk der burti Finnmarken har eg høyrt. Meir var det ikkje om dette.”
(Det er Helge J. Opdal, Øye i Vang og Per Øyråker i Lomen i Vestre Slidre som har fortalt desse sogene. Henta frå boka ”Truer om villdyr, fangst og fiske” av Knut Hermundstad.)
Villreinbestanden på Hardangervidda er i fylgje villreinutvalet redusert, dette får konsekvensar for jakta til hausten. Foto: Kjell Bitustøyl
Tre ulike teljingar av villreinstamma på Hardangervidda viser ein langt lågare bestandsstorleik og kalvetilvekst enn tidlegare fastsette bestandsmål. Villreinutvalet for Hardangervidda, som er ansvarlege for desse teljingane, opererer med eit tal på under 8000 vinterdyr, kanskje så få som 7000 dyr.
Kalveteljingane det mest faste haldepunktet Desse opplysningane kjem fram i eit høyringsnotat som er sendt ut og som handlar om fastsetting av kvotar for jakta på Hardangervidda for 2018. Villreinutvalet føretek kvart år ei vurdering av bestanden i samband med framlegget til kvotar for jakta til hausten. Desse vurderingane byggjer på fellingsresultat, gjennomførte teljingar og vurdering av daude dyr utanom jaktuttaket. Dei siste åra er det i hovudsak kalveteljingane som har vore det mest faste haldepunktet i høve til vurderingane som er gjort. Villreinutvalet skriv at resultatet av kalveteljingane “har antydet en bestandsstørrelse og tilvekst som virker noe høyt sett opp mot andre observasjoner.”
Minimumsteljingar Dei to siste minimumsteljingane av heile vidda blei gjennomført i 2013 og 2014, dei to påfylgjande åra klara ein ikkje å få gjennomført slike teljingar. Etter dette er det gjennomført reduserte teljingar på dei austre delar av vidda, i periodar der GPS-merka simler har vist at dyra gjeng på eit avgrensa areal, dette for å betre kunne vurdere storleiken på stamma. At ein i 2017 og så langt i 2018 berre har fått gjennomført teljingar på delar av vidda med tal som ligg mellom 6400 og 6800 dyr er ikkje nødvendigvis eit bevis på at dette resultatet er riktig. Likevel meiner utvalet – sett opp mot andre teljingsresultat, jaktforløp m.m. – at storleiken på bestanden og potensialet for kalvetilveksten er langt lågare enn fastsette bestandsmål.
Feil i kalveteljingane Det er Norsk insituttt for naturforskning (NINA) som har ansvaret for kalveteljingane med bistand frå villreinutvalet. Og halde opp mot andre “teikn” på stammestorleiken, tyder mykje på at bestanden er redusert. Ein ny gjennomgang av kalveteljingane frå 2015-2017 gjort av villreinutvalet har vist at det kan ha blitt gjort diverse feil, dei har difor bede NINA om å gå gjennom materialet på nytt. Utvalet har til dømes sett kalvetilveksten for 2017 på 1673 i staden for det opphavlege talet frå NINA som låg på 1806. Nedgangen i talet på simler/ungdyr viser same nedgang som talet på dyr som er funne. Reduksjonen i fotograferte kalvar viser òg ein lågare kalvetilvekst enn ein trudde tidlegare.
I høve til naturleg avgang, naturleg død, er det i fylgje villreinutvalet vanskeleg å vurdere om dette har endra seg i dei seinare åra, likevel er dette lite truleg. Medan ein ser for seg at mellom anna innføring av nytt kontrollkort i 2015 kan har ført til underrapportering av felte dyr.
Langt lågare kvotar for 2018 Med eit bestandstal på 7000 til 8000 dyr før kalving seier det seg sjølv at dette får konsekvensar for jakta 2018. Villreinutvalet vil leggje opp til ein nettovekst i bestanden, noko som vil føre til ein svært låg kvote, 1500 dyr totalt er forslaget frå villreinutvalet. Om ein samanliknar med kvoten for 2017, 6000 dyr (9900 om ein reknar med kalv på simlekorta), er nedgangen dramatisk, sjølv om denne på grunn av at ein ville få inn flest mogleg skrantesjuke-prøver, var sett “for høgt”.
Høyringsnotatet vil i tillegg til spørsmål om villreinutvalet sine kvoteforslag òg innehalde spørsmål knytt til framlegget frå Miljødirektoratet vedrørande fjerning av ordninga med kontrollkort. Svarfrist er 20. mars, så vil villreinutvalet i etterkant av vårmøtet 7. april vedta det endelege kvoteforslaget som blir sendt over til villreinnemnda.
Villreinnemnda for Snøhetta og Knutshø disponerer midler som kan brukes til tiltak som styrker forvaltningen av villreinstammene, styrker kunnskapen om villreinens arealbruk i både nåtid og fortid – og ikke minst, som fremmer befolkningens forståelse og kunnskap om villreinens bruk av fjellområdene. Nå oppfordres interesserte om å søke.
